Türkiye’yi yasa boğan 7,7 ve 7,6’lık Kahramanmaraş merkezli, Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Hatay, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa’da büyük yıkımlara neden olan depremlerden sonra yaşanan her depremden sonra alınması gereken tedbir ve önlemlere ilişkin sık sık açıklama yapılıyor.
Uzmanlar Türkiye’nin depreme hazırlıksız olduğunun altını çizerken, deprem hazırlıkları için siyasilere sık sık çağrıda bulunuyorlar.
Başta İstanbul olmak üzere, çok sayıdaki kenti yapı stoğu çok eski ve depreme karşı dayanıksız bir tablo oluşturuyor.
Kocaeli Üniversitesi’nden deprem uzmanı Prof. Dr. Şerif Barış deprem öncesi yapılması gereken hazırlıklara ilişkin önemli bilgiler paylaşarak uyarılarda bulundu.
Barış şunları kaydetti:
Son günlerde meydana gelen depremler bir kez daha ülkemizin bir deprem ülkesi olduğunu hatırlatmaktadır. Unutanlara tekrar hatırlatmakta fayda var. Deprem önceden bilinemez, bu konuda araştırmalar sürüyor.
A)-Depremler olacak ancak her küçük ve orta büyüklükteki deprem büyük depremin habercisi, öncüsü değildir.
B)-Deprem kahinlerine inanmayın, güvenmeyin. Ülkemizdeki büyük depremlerin büyük çoğunluğu hiçbir belirti vermeden oluyor.
C)-Evinizde, işyerinizde ve sanayi tesisleri, büyük işletmeler ve tüm belediyelerin mutlaka afetin tüm evresini kapsayan ve çoklu tehlikelere karşı bir Afet ve Acil Durum Planı yapması gerekir.
D)-Orta ve büyük işletmelerde halen yapılamsı zorunlu olan Acil Durum Planları büyük afetlerde can kaybı, ekonomik zararı azaltmakta yetersiz kalmaktadır. Bu nedenle mutlaka AciL Durum Planının Afet Planı olarak düzeltilmesi gerekir.
E)-Ev ve işyerlerinde mutlaka bina içi ve bina dışı Tehlike Avı yapılarak bölgenin tehlike analizi yapılmalı, bu tehlike analizine göre risk analizi yapılamlıdır.
E)-Risk Değerlendirmesi ile Tehlike Avı benzer olsa da aynı değildir.
F)Afet planlarının Risk Yönetimi ve Kriz Yönetimi olmak üzere iki alt plandan oluşması gerekir.İşletmelerde mutlaka afetlere müdahale için Olay Komuta Sistemi kurulmalı ve çalışanlar arasından bu sistemde görev alacaklar belirlenmeli ve eğitilmelidir.
G)Sadece çalışanların tamamı değil, şirket yönetim kurulu üyelerinden başlayarak tüm çalışanlar, taşeronlar ve çalışanların aileleri de farklı tür ve içerikte afet bilinci ve afet yönetimi eğitimlerinde geçirilmelidir.
H)İşletmelerde ve evlerde senede en az 4 kere tatbikat yapılmalı, göstermelik yapılan tatbikatlardan vazgeçilmelidir.
I)İşletmelerin ve sanayi tesislerinin deprem acil uyarı sistemleri ile donatılması ve olası büyük depremlerin ve tsunaminin yıkıcı dalgaları işletmeye gelmeden elektrik, doğalgaz kesilmeli ve hareketli sistemler durdurulmalıdır.
J)Afet ve Acil Durum Planları mutlaka karar destek yazılımı gibi yazılımlarla yönetilmesi ve kararların bilişim teknikleriyle alınması ve afetin yönetilmesinin sağlanması gerekir.
K)-Bu konuda da afet planlarında mutlaka deprem başta olmak üzere uzun dönem etkisi olan geniş alanı etkileye sel, tsunami, soğuk hava dalgası ve büyük elektrik kesintisi vb. afetler için tedarik zinciri yönetimi, iş sürekliliği, dijital ikiz gibi uygulamaların planlara dahil edilerek buna dönük her türlü yazılım ve önlemlerin afet planında yer alması gerekir.
L) Depreme hazırlık evden, sizden başlar. AFAD, merkezi idareciler, belediyelerin yanı sıra çalıştığınız işyerinin ve sizlerin de evlerinizde afete hazırlık, zarar azaltma ve müdahale konusunda yapmaları gereken görevler olduğunu unutmayınız.
M-Afetlere hazırlık bir bilinç ve kültürdür. Afete hazırlığı kendiniz için yapmasanız bile çocuklarınız ve torunlarınız için HEMEN yapmaya başlayın. Aksi halde afet olduğunda son pişmanlık fayda etmiyor. Dost acı söyler!…
